Beyaz Saray, Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nden (NASA) ay merkezli bir zaman referans sistemi oluşturmasını istedi. Buna göre, NASA’nın 2026 yılının sonuna kadar ‘Koordine Edilmiş Ay Zamanı (LTC)’ isimli bir referans sistemi oluşturması gerekiyor.
The Guardian gazetesinin aktardığına göre, 2 Nisan Salı günü ABD’nin Bilim ve Teknoloji Politikası Ofisi (OSTP) tarafından NASA’ya yapılan bildirimde, Uzay Dairesi’nden Ay merkezli bir zaman referans sistemi oluşturmak için ABD ve dünyadaki diğer ilgili kurumlarla birlikte çalışması istendi. LTC adını alması beklenen sistem, zamanlama konusunda ‘son derece yüksek bir kesinlik’ gerektiren uzay misyonlarında, Ay’a gönderilen uzay aracı ve uydular için zaman konusunda bir referans noktası işlevi görecek.
‘FARKLI BİR KALP ATIŞININ OLMASI MANTIKLI’
LTC, Dünya’daki zaman dilimlerinden farklı olacak. Ay’da Dünya’dakine nazaran daha düşük bir yerçekimi olduğu için orada zaman biraz daha hızlı ilerliyor. Dünyaya nazaran zamanın 58,7 mikrosaniye daha hızlı ilerlediği Ay’a yönelik bu yeni çalışmaya ilişkin konuşan NASA’nın üst düzey iletişim ve navigasyon yetkilisi Kevin Coggins, “Ay’daki bir atomik saat, Dünya’daki bir saatten daha farklı bir hızda ilerleyecek. Başka bir gök cismine gittiğinizde orada farklı bir kalp atışının olması mantıklı” diye konuştu.
NASA, Eylül 2026’dan itibaren Ay’ın yüzeyine astronot göndermeyi planlıyor. Söz konusu Artemis programı kapsamında uydunun yüzeyinde bir bilimsel üs kurulması da öngörülüyor. Bu üssün ise Mars’ta kurulacak benzer bir üs için de zemin hazırlaması planlanıyor.
Reuters haber ajansına konuşan bir OSTP yetkilisine göre, üzerinde uzlaşmaya varılmış bir Ay zaman standardı olmadan uzay araçları arasında veri transferlerinin olması gerektiği gibi yapıldığından ve Dünya, Ay uyduları, üsleri ve astronotlar arasındaki iletişimin senkronize edildiğinden emin olmak da bir zorluk teşkil ediyor.
‘AY’DA YAZ-KIŞ SAATİ UYGULAMASI OLMAYACAK’
Koordine Edilmiş Ay Zamanı’nın oluşturulmasının ise Ay’a atomik saatler yerleştirmeyi de gerektirebileceği tahmin ediliyor. LTC’nin nasıl uygulanacağını tanımlamak için de benzer bir şekilde uluslararası anlaşmalara ihtiyaç duyulacağı öngörülüyor. Öte yandan, Coggins’e göre, Dünya’dan farklı olarak, Ay’da yaz ve kış saati uygulaması olmayacak.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
